Symfonia. Biznes gotowy na zmiany

Jak wdrożyć system ERP?

Inne tematy:

Szukaj informacji

Definicja

Odwrotne obciążenie VAT

Co to jest odwrotne obciążenie VAT?

Odwrotne obciążenie VAT to specyficzny mechanizm naliczania i rozliczania podatku VAT mający zastosowanie dla dostaw towarów lub usług znajdujących się na wykazie w załącznikach nr 11 i 14 ustawy o VAT.

UWAGA: odwrotne obciążenie zostało wycofane z praktyki rozliczania podatków od 1 listopada 2019 r. poprzez zastąpienie go obowiązkiem zastosowania tzw. modelu podzielonej płatności (split payment). W wyniku tej zmiany wykaz towarów i usług wymienianych w załącznikach nr 11 i 14 do ustawy, a także towary objęte solidarną odpowiedzialnością podatkową sprzedawcy i nabywcy z załącznika nr 13 zostały włączone do rozszerzonego załącznika nr 15. Wobec tych towarów i usług nie stosuje się już odwrotnego obciążenia, lecz split payment. Trzeba też zaznaczyć, że nowe przepisy dotyczące stosowania split payment odnoszą się do transakcji B2B o wartości od 15 tys. zł brutto. Transakcje o niższej wartości nie są objęte obowiązkiem rozliczenia w modelu podzielonej płatności.

Na czym polega mechanizm odwrotnego obciążenia?

Odwrotne obciążenie przenosiło odpowiedzialność za odprowadzenie i rozliczenie podatku VAT ze sprzedawcy na nabywcę. W mechanizmie tym faktura dokumentująca transakcję nie zawierała więc stawki podatku ani jego kwoty, natomiast musiała być opatrzona adnotacją „Odwrotne obciążenie”. Sprzedawca otrzymywał tylko kwotę netto. Z kolei nabywca rozliczający taką fakturę naliczał od kwoty netto podatek VAT. W przypadku odwrotnego obciążenia po stronie nabywcy powstawała sytuacja szczególna, w której podatek VAT należny od faktury z adnotacją „Odwrotne obciążenie” stawał się podatkiem VAT naliczonym, który nabywca mógł odliczyć na zasadach ogólnych. Zakup w modelu odwrotnego obciążenia był więc po stronie nabywcy neutralny pod względem VAT (wartość podatku była rozliczana zarówno po stronie VAT należnego, jak i naliczonego).

Sprzedawcy towarów i usług objętych odwrotnym obciążeniem zobowiązani byli raportować w cyklach miesięcznych dokonane dostawy na deklaracji VAT-27 – w formie elektronicznej do 25. dnia miesiąca po okresie rozliczeniowym. Nabywcy wykazywali transakcje w częściach C i D deklaracji VAT-7 (VAT-7K).

W walce z wyłudzeniami podatkowymi

Odwrotne obciążenie VAT zostało wprowadzone jako jedno z narzędzi przeciwdziałania oszustwom podatkowym i wyłudzeniom już w 2011 r. Na początku mechanizm stosowano dla transakcji w obrocie złomem. Kolejne nowelizacje ustawy o VAT stopniowo poszerzały katalog towarów i usług objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia o tzw. branże wrażliwe, najczęściej wykorzystywane przez przestępców do wyłudzeń podatkowych (m.in. obrót wyrobami z metalu, metalami szlachetnymi, różnego rodzaju odpadami i surowcami wtórnymi, usługi budowlane, sprzedaż sprzętu elektronicznego) – zob. załączniki nr 11 i 14 ustawy o VAT.